1 apr 2025

Op 25 maart bracht een delegatie van de afdeling Duurzame Scheepvaart van het Ministerie van IenW een werkbezoek aan de bunkerlocatie van REINPLUS FIWADO in Zwijndrecht.

Aanleiding was de brandbrief die NOVE eind vorig jaar naar het Ministerie van KGG en IenW stuurde inzake de invoering van REDIII en ETS2 voor de binnenvaart. In haar toelichting op de brandbrief gaf NOVE aan dat de invoering van REDIII al op korte termijn kan leiden tot verplaatsing van de vraag naar brandstof naar de buurlanden, als deze niet op dezelfde wijze REDIII (Renewable Energy Directive) voor de binnenvaart implementeren. Verschillende manieren van implementatie van REDIII in de buurlandenkunnen leiden tot een prijsverhoging in Nederland, waardoor het voor scheepvaart ondernemers financieel aantrekkelijker is om in de buurlanden te bunkeren, ook al is het prijsverschil maar klein. Helaas is hierbij de reële verwachting dat het prijsverschil substantieel is en dat het een binnenvaartondernemer niet verweten kan worden om in het buitenland te gaan bunkeren, zeker niet als hij er toch al langs vaart. Dit risico werd al eerder onderbouwd door een rapport van Panteia en EICB. Vanuit het Ministerie is een toelichting gegeven op beleidsmaatregelen met betrekking tot de energietransitie in de binnenvaart: door middel van normeren en beprijzen van emissies en ondersteuning van binnenvaartondernemers (subsidie voor de energietransitie) wordt erop gestuurd dat de binnenvaart net als alle andere mobiliteitssectoren een bijdrage levert aan de klimaatdoelstellingen. Tevens werd, op basis van recente signalen, aangegeven dat zich wel degelijk wil committeren aan de afspraken die zijn vastgelegd in een Memorandum of Understanding. Echter, een tijdspad is niet duidelijk. Evenmin is duidelijk wat Duitsland gaat doen.

 

Wat NOVE betreft, betekent dit veel onzekerheid in een sector die ook nog eens belast wordt met een hoge regeldruk. De invoering van ETS2 maakt het allemaal nog complexer.

NOVE heeft ingebracht dat bunkerbedrijven in Nederland niet moeten worden opgezadeld met ingewikkelde en dure verplichtingen om te verduurzamen, terwijl de klanten vervolgens massaal fossiel product gaan inkopen in het buitenland. In enkele maanden wordt dan de bunker infrastructuur in Nederland afgebroken, hetgeen haaks staat op de uitdaging om vervoer van de weg naar het water te krijgen, ook in het kader van verduurzaming.

De binnenvaart kan alleen een serieuze transitie in gang zetten als er een gelijk speelveld is. In dat geval kan de branche schakelen met FAME en mogelijk later ook HVO (voldoende beschikbaarheid). Voor andere alternatieven ziet NOVE op korte termijn geen impactvolle rol weggelegd.

De door het kabinet aangekondigde steunmaatregelen voor de energietransitie voor de binnenvaartsector vindt NOVE niet de juiste weg. De ervaring leert dat als de subsidie wegvalt, de binnenvaartonderneming alsnog gaat kiezen voor de goedkoopste oplossing. Zolang dat fossiel is, gaat dat ten koste van de duurzaamheidsdoelen. Uiteraard moet een uitwerking van de subsidie nog worden afgewacht, maar risico is aanwezig dat een nationale subsidie het internationale (Europese) level playing field verstoort, terwijl NOVE deze juist in stand wil houden. De binnenvaart is met 80% grensoverschrijdend vervoer een Europese aangelegenheid.

NOVE roept politiek en beleidsmakers daarom op om het besluit om de binnenvaart onder de REDIII en ETS2 te laten vallen uit te stellen totdat duidelijk is dat ook de buurlanden meedoen, met een zelfde planning en invoerwijze.

Eerdere berichten:
- NOVE stuurt brandbrief over invoering ETS2/REDIII binnenvaart (19-02-2025)