Vragen over wet- en regelgeving, nieuwe brandstofalternatieven, ondernemen enzovoorts; u kunt ermee terecht bij het secretariaat van NOVE. In deze rubriek behandelen we een vraag van een van de NOVE-leden, zodat ook u van het antwoord kunt leren!

Omdat incidenten gelukkig weinig voorkomen, is een noodplan noodzakelijk. Een noodplan moet eenvoudig zijn, want meestal heb je geen tijd om veel te lezen. Probeer je tijdens het opstellen van het noodplan te verplaatsen in de situatie. Een noodplan is niet statisch; controleer het regelmatig en check het met de realiteit.

Stel jezelf de volgende vraag: wat kan ik doen als 112 niet werkt, wat realiteit was tijdens een grote 112-storing in 2019. Met logisch nadenken kom je al verder: staat er in het noodplan alleen 112? Of is een lokaal nummer van de politie, brandweer en ambulance opgenomen? Vraag het ook eens na als de brandweer een oefening bij je bedrijf houdt. Heb je noodnummers in je mobiele telefoon? Schrijf belangrijke (privé) noodnummers ook op, dan kan je ook nog de telefoon van een gebruiken, als bijvoorbeeld je eigen batterij leeg is.

WET- EN REGELGEVING
Wat zijn de handvatten voor een noodplan? De PGS-richtlijnen (zie www.prgs.nl) die in onze branche worden gebruikt, hebben allemaal een noodplanparagraaf. Of het noodplan wordt in de bijlage genoemd. Gelukkig maar, want dat laat zien dat waar gewerkt wordt, ook fouten gemaakt (kunnen) worden.Menselijke fouten, maar ook fouten en storingen van systemen. Het belangrijkste bij fouten is echter: hoe los je ze op en hoe hou je de schade zo klein mogelijk?

Er is niet één standaard noodplan. De diverse PGS-richtlijnen geven ook geen uniforme omschrijving, doch ‘slechts’ voorbeelden. Zodat u het noodplan passend kan maken voor de eigen situatie. Een instructie(bord) op een onbemand tankstation – die een passant of klant zonder enige kennis van de installatie moet leiden in een noodgeval – is immers niet te vergelijken met een laadstation voor LPG-tankwagens – waar een opgeleide beheerder of tankwagenchauffeur mogelijk nog veilig een afsluiter kan bedienen.
Ook moet je bij het opstellen van een noodplan de zakelijke en juridische kant bekijken. Een noodplan moet praktisch, duidelijk en eenvoudig in de uitvoering zijn. En hij moet zaken vermelden die (in stressvolle noodsituaties) niet vergeten mogen worden. Maar gezien de juridische kant, moet het ook duidelijk zijn wie beslissingen mag nemen en een noodplan mag aanpassen. En, hoewel dit niet wettelijk is vastgelegd, is het verstandig om na te denken hoe je in noodgevallen omgaat met de pers.

STAPPENPLAN EN PUNTEN VAN AANDACHT
Kijk in de PGS-richtlijn die van toepassing is, met welke aandachtspunten je rekening moet houden; dit zijn de praktische handvatten. Kijk naar de kaders van de wet- en regelgeving; die zijn van belang voor de verantwoordelijkheden. Wat staat er in de RI&E over het noodplan? Staan de juiste instanties met hun goede telefoonnummers vermeld, zodat het melden snel kan gebeuren?

WAAROM IS HET MELDEN ZO BELANGRIJK?
Het laatste punt – het melden van de situatie – is misschien wel de belangrijkste stap van een noodplan. Het is tenslotte een noodsituatie die uit de hand kan lopen. Denk hier niet te makkelijk over, een noodsituatie is niet gepland en uw 'installatie’ is er in principe niet voor gemaakt. Mogelijk volgt er, sneller dan u denkt, een situatie waardoor u niet meer kan melden en de noodzakelijke (aanvullende) hulp van niets weet. Ook is er mogelijk een wettelijke plicht om te melden bij ILT, Omgevingsdienst, Rijkswaterstaat enzovoorts.

EVALUEER EN DEEL
Antwoord op de vraag of eerst de noodstop ingedrukt moet worden of dat eerst gemeld moet worden, geven we in deze Vraagbaak niet. Vaak weet je ook pas achteraf of de handelswijze goed was. Maar er vooraf over nadenken is wel een advies. Welke scenario’s van noodsituaties kunnen zich voordoen? Het bespreken met uw ADR/ADN-veiligheidsadviseur en verzekeringsmaatschappij is een goede zaak. De website van het ministerie geeft ook de tip om elke drie jaar uw noodplan te evalueren en eventueel aan te passen.

Als het noodplan een keer gebruikt moest worden, evalueer dan ook het voorval of incident. Vraag je meer dan één keer af ‘waarom?’ Vaak zijn er diepere achterliggende oorzaken waarom iets fout ging. Deel dit dan met NOVE, zodat we van elkaar kunnen leren.

NOVE besteedt veel tijd aan het voorkomen van incidenten door mee te denken en mee te werken aan en denken over aan wet- en regelgeving, bewustwordingstrainingen etc.

In de bijlagen van diverse PGS-richtlijnen wordt gelinkt naar de Arbeidsomstandigheden wetgeving. Deze vraagt onder meer gegevens en beschrijvingen zoals:

• Wie is bevoegd om een noodplan in werking te laten gaan, wie is bevoegd om een noodplan te wijzigen en wie is belast met de leiding en coördinatie van de maatregelen ter bestrijding van een ongeval?
• Procedures om de diverse autoriteiten snel in te lichten.
• Maatregelen om de risico’s voor personen binnen het bedrijf te beperken.
• Een regeling om werknemers op te leiden, zodat zij de te verwachte taken goed kunnen vervullen.
• De regelingen voor de verlening van steun aan externe bestrijdingsmaatregelen.

Kijk voor meer informatie over dit onderwerp op onze website (alleen beschikbaar voor NOVE-leden)

inNOVE lezen

NOVE leden kunnen inNOVE magazine ook digitaal lezen op het ledennet. Of klik hier om direct naar inNOVE #3 te gaan.